რომი არ არის უბრალოდ ქალაქი; ის არის ისტორია, განცდა და მარადიული გამოცდილება. მას “მარადიულ ქალაქს” უწოდებენ და ეს სახელი სრულიად დამსახურებულია. იტალიის დედაქალაქი, რომის იმპერიის ყოფილი ძლევამოსილი ცენტრი და კათოლიკური სამყაროს გული, დღესაც ინარჩუნებს უძველეს სიდიადეს, რომელიც იდეალურად ერწყმის ხმაურიან, ქაოტურ და სიცოცხლით სავსე თანამედროვეობას.
ეს არის ქალაქი, სადაც გლადიატორების ბრძოლების ექო კოლიზეუმის კედლებში ჯერ კიდევ ისმის, სადაც ესპრესოს მირთმევა ყოველდღიური რიტუალია და სადაც ყოველი მოედანი თუ შადრევანი მსოფლიო დონის ხელოვნების ნიმუშია. თუ ოდესმე დაფიქრებულხართ, რატომ იზიდავს რომი მილიონობით ადამიანს წელიწადში, დროა, ეს თავად აღმოაჩინოთ.
სანამ რომის ჯადოსნურ სამყაროში სამოგზაუროდ დაგპატიჟებთ და დეტალურად გიამბობთ იმ მიზეზებზე, თუ რატომ არის ის უნიკალური, გვინდა, ერთი ნაბიჯით წინ წავიდეთ. ამ ქალაქის სრულყოფილად შესაცნობად კარგი გეგმა და პრაქტიკული რჩევებია საჭირო.
მოგზაურობამდე აუცილებლად გაეცანით რომის დეტალური სამოგზაურო გზამკვლევი. მასში თავმოყრილია ყველა საჭირო ინფორმაცია: ტრანსპორტის, საუკეთესო უბნების, ფასების, ფარული ადგილებისა და დღეებზე გაწერილი მარშრუტების შესახებ.
ახლა კი ვნახოთ, რატომ უნდა მოხვდეს რომი თქვენს სამოგზაურო სიაში ერთხელ მაინც.
1. ისტორიის სიდიადე ყოველ ფეხის ნაბიჯზე
რომი მსოფლიოს უდიდესი ღია ცის ქვეშ მოწყობილი მუზეუმია. აქ ისტორია თქვენს ფეხქვეშაა. მოემზადეთ იმისთვის, რომ თავი დროში მოგზაურად იგრძნოთ:
- კოლიზეუმი (Colosseo): რომის იმპერიის სიმბოლო. უბრალოდ დადექით მის წინ და წარმოიდგინეთ გლადიატორების ბრძოლები და იმპერატორების ტრიუმფი.
- რომის ფორუმი და პალატინის ბორცვი (Foro Romano e Palatino): ანტიკური რომის პოლიტიკური, სოციალური და კომერციული გული. აქ სეირნობა იგივეა, რაც ისტორიის სახელმძღვანელოს ფურცლებზე გავლა.
- პანთეონი (Pantheon): არქიტექტურული საოცრება, რომელიც თავდაპირველად ყველა ღმერთის ტაძარი იყო. მისი გიგანტური გუმბათი “ოკულუსით” (თვალი) დღესაც შთამბეჭდავია.
2. რწმენისა და ხელოვნების მსოფლიო დედაქალაქი
რომის საზღვრებში მდებარეობს დამოუკიდებელი სახელმწიფო და კათოლიკური სამყაროს ცენტრი ვატიკანი. მაშინაც კი, თუ რელიგიური არ ხართ, მისი კულტურული საგანძური გაგაოცებთ.
- წმინდა პეტრეს ბაზილიკა (Basilica di San Pietro): ქრისტიანული სამყაროს უდიდესი ტაძარი, რომლის გუმბათიც მიქელანჯელომ დააპროექტა. აუცილებლად ადით გუმბათზე, საიდანაც რომზე 360-გრადუსიანი ხედი იშლება.
- ვატიკანის მუზეუმები და სიქსტის კაპელა (Musei Vaticani e Cappella Sistina): მოემზადეთ ხელოვნებით “მოწამვლისთვის”. რაფაელის ოთახები და, რა თქმა უნდა, სიქსტის კაპელა მიქელანჯელოს ფრესკებით (“სამყაროს შექმნა” და “განკითხვის დღე”) ეს არის გამოცდილება, რომელიც სიტყვებით არ აღიწერება.
3. ცხოვრების ხელოვნება: “La Dolce Vita”
რომი არ არის მხოლოდ ძეგლები; ეს არის ცხოვრების სტილი. “ტკბილი ცხოვრება” აქ წვრილმანებშია.
- მოედნები (Piazze): რომის ნამდვილი “სასტუმრო ოთახები”. პიაცა ნავონა ბერნინის შადრევნებით, კამპო დეი ფიორი დილის ბაზრობით და საღამოს აპერიტივოთი.
- შადრევნები: ჩაიფიქრეთ სურვილი და ჩააგდეთ მონეტა ტრევის შადრევანში (Fontana di Trevi), რათა რომში აუცილებლად დაბრუნდეთ, ან უბრალოდ დაისვენეთ ესპანურ კიბეებთან (Piazza di Spagna).
- ესპრესო და ჯელატო: დაივიწყეთ კაპუჩინო შუადღის შემდეგ. დალიეთ სწრაფი ესპრესო ბართან ფეხზე მდგომმა, როგორც ამას რომაელები აკეთებენ, და აუცილებლად გასინჯეთ ნამდვილი იტალიური, ხელნაკეთი ნაყინი (Gelato).
4. რენესანსისა და ბაროკოს შედევრები
ვენისგან განსხვავებით, რომში ხელოვნება მხოლოდ მუზეუმებში არ არის გამოფენილი ის ქალაქის ნაწილია.
- გალერეა ბორგეზე (Galleria Borghese): ეს არ არის უბრალოდ მუზეუმი, ეს არის საგანძური ვილაში. აქ ნახავთ კარავაჯოს, ბერნინის, რაფაელისა და ტიციანის შედევრებს. ბილეთები წინასწარ უნდა დაჯავშნოთ.
- ეკლესიები, როგორც მუზეუმები: თითქმის ყველა ეკლესიაში შესვლა პატარა მუზეუმში შესვლას უდრის. მაგალითად, სან-ლუიჯი-დეი-ფრანჩეზის ეკლესიაში კარავაჯოს სამ ნახატს სრულიად უფასოდ ნახავთ.
- კაპიტოლიუმის მუzeუმები (Musei Capitolini): მსოფლიოში უძველესი საჯარო მუზეუმი, რომელიც რომის ფორუმს გადმოჰყურებს.
5. კულინარიული პილიგრიმობა
რომში დიეტა უნდა დაივიწყოთ. რომაული სამზარეულო (Cucina Romana) მარტივი, მაგრამ უზომოდ გემრიელია.
- პასტის ოთხი მეფე: აუცილებლად გასინჯეთ რომაული პასტის კლასიკური ოთხეული: კარბონარა (Carbonara), კაჩო ე პეპე (Cacio e Pepe), ამატრიჩიანა (Amatriciana) და გრიჩა (Gricia).
- ტრატორიები და ტრასტევერე: საუკეთესო კერძებისთვის ეძებეთ პატარა, ოჯახური ტრატორიები. გაისეირნეთ ტრასტევერეს (Trastevere) მომხიბვლელ, სუროთი დაფარულ ქუჩებში და ივახშმეთ იქ.
- ქუჩის საკვები: სცადეთ სუპლი (Supplì) – ბრინჯის ბურთულა მოცარელათი – და პიცა ალ ტალიო (Pizza al Taglio), ანუ კვადრატული პიცა, რომელსაც წონით ყიდიან.
6. მომხიბვლელი უბნები და ფარული ხედები
რომი არ არის მხოლოდ მონუმენტური ცენტრი. მისი ნამდვილი სული უბნებშია.
- ტრასტევერე (Trastevere): მდინარე ტიბრის მეორე მხარეს მდებარე ეს უბანი თავისი ვიწრო, ქვაფენილიანი ქუჩებით, ბოჰემური ატმოსფეროთი და უამრავი ბარით იდეალურია საღამოს გასეირებისთვის.
- მონტი (Monti): კოლიზეუმის მახლობლად მდებარე ეს “ჰიპსტერული” უბანი სავსეა ვინტაჟური მაღაზიებით, ხელნაკეთი ნივთების სახელოსნოებითა და მყუდრო ღვინის ბარებით.
- ჯანიკოლოს ბორცვი (Gianicolo): აუყევით ბორცვს და დატკბით რომის საუკეთესო პანორამული ხედით, განსაკუთრებით მზის ჩასვლისას.
რომი არის ქალაქი, რომელიც ერთდროულად ქაოტურიც არის და დიდებულიც. ის ხმაურიანი, დამღლელი, მაგრამ უსაზღვროდ მომხიბვლელია. აქ გატარებული რამდენიმე დღეც კი საკმარისია იმისთვის, რომ იგრძნოთ ისტორიის ათასწლეულების სიმძიმე და დატკბეთ ცხოვრების იმ უბრალო სიხარულით, რომელსაც იტალიელები “La Dolce Vita”-ს ეძახიან.